Deel dit
door Marcel Hazeleger op 29 juni 2021
Wanneer je besluit om te gaan inschrijven op aanbestedingen, kan het goed zijn dat je tijdens het doornemen van het bestek nieuwe termen tegenkomt. Een goed en steeds vaker voorkomend voorbeeld hiervan; "Op welke wijze geeft inschrijver invulling aan Social Return on Investment?" Om te bepalen in hoeverre een tender kansrijk is voor jouw organisatie is het wel handig om te weten wat SROI is en wat je daar als ondernemer mee moet. Daarom zetten wij voor jou alles op een rijtje wat je moet weten over SROI!
Inhoudsopgave
- Wat is SROI (Social Return on Investment)?
- Social Return in een aanbesteding
- Hoe geef ik invulling aan SROI?
- Waardering Social Return
- Meerwaarde van SROI
- Groei door SROI
- Trends in de markt herkennen
Wat is SROI (Social Return on Investment?)
Binnen onze economie staan mens, milieu en maatschappij steeds meer centraal. Of beter gezegd; ze worden geacht steeds meer terrein te winnen binnen organisaties. Onze overheid onderschrijft het belang van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) door steeds vaker SROI te eisen in aanbestedingen. SROI staat voor Social Return on Investment, wat letterlijk vertaalt als "Maatschappelijk rendement van investering". Het is een norm waarmee wordt bepaald in welke mate je als organisatie bijdraagt aan het creëren van werkgelegenheid voor medewerkers uit de doelgroep.
SROI doelgroep
SROI heeft het doel om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk te helpen. Om er zeker van te zijn dat je de juiste mensen helpt, lichten we deze doelgroep nader toe:
Uitkeringsgerechtigden werkzoekenden
Mensen met een uitkering op basis van de:
- Werkloosheidswet (WW), langer dan 12 maanden werkloos en/of 50 jaar of ouder;
- Arbeidsongeschiktheidswet (WIA), Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA), Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen (WAZ);
- Wet inkomensvoorziening oudere of gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ), Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW).
Sinds 1 januari 2015 geldt de Participatiewet die de Wet werk en bijstand (Wwb), de Wet sociale werkvoorziening (WSW) en een groot deel van de Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten (Wajong) vervangt.
Niet uitkeringsgerechtigde werkzoekenden
Kandidaten met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt, zoals mensen die langer dan 12 maanden werkloos zijn, 50 jaar of ouder zijn en/of die zonder re-integratieondersteuning of andere begeleiding niet zelfstandig aan werk kunnen komen.
Schoolverlaters
Voor vroegtijdige schoolverlaters en jongeren met onvoldoende kwalificaties is het vinden van werk ook niet altijd even makkelijk. Daarom vallen ook deze kandidaten onder de doelgroep van de participatiewet en SROI.
Social Return on Investment in de aanbesteding
Social Return kan op verschillende manieren in een aanbesteding zijn opgenomen, bij alle inkoopprocedures onder én boven de Europese aanbestedingsdrempel. Een SROI percentage kan worden gesteld als eis, visie of beleid. SROI kan onderdeel zijn van het programma van wensen of de opdracht kan zijn voorbehouden aan organisaties met een maatschappelijke doelstelling.
Minimumeis
Als SROI een minimumeis is in de aanbesteding, moet je voldoen aan de gestelde eis(en) omdat je anders überhaupt geen kans maakt mee te dingen naar de opdracht. Hierbij kan je denken aan een minimaal percentage van de loonsom van de overeenkomst, percentage van de opdrachtsom of van de uren die je inzet. De minimum eis kan worden aangevuld met een (sub)gunningscriterium aangaande SROI. Het is daarom goed om deze eis als aandachtspunt op te nemen in je inventarisatie in de beginfase.
(Sub)gunningscriterium
Inschrijvingen op aanbestedingen worden beoordeeld aan de hand van een vooraf bepaalde objectief meetbare methode. Vaak wordt de aanbesteding gegund aan de inschrijver met de beste prijs-kwaliteitverhouding. Voor het kwaliteitsdeel beantwoord je subgunningscriteria waarbij je je werkwijze, kernwaarden en visie uit de boeken doet. Aanbestedende diensten kunnen je vragen naar de SROI-beleid, of je visie, doelen voor 2025 of een Plan van Aanpak om meer SROI te realiseren binnen het contract.
Voorbehouden opdracht
Voorbehouden aanbestedingen zijn gericht op organisaties met een maatschappelijke doelstelling. Je maakt als inschrijver alleen kans op deze aanbestedingen indien je:
- Een sociale werkplaats (SW-bedrijf) bent;
- Maatschappelijke en professionele integratie van gehandicapten of kansarmen als hoofddoel hebt (aantoonbaar door bijvoorbeeld statuten of aard van je activiteiten);
- Programma’s voor beschermd arbeid biedt.
Hoe geef ik invulling aan SROI?
Je geeft dus invulling aan SROI met inzet van mensen met een grote(re) afstand tot de arbeidsmarkt bij de dienst, of het werk waarop de aanbesteding ziet. De doelgroep moet dus daadwerkelijk betrokken zijn bij de opdracht van de aanbestedende dienst! Uiteraard kan dit ook in een ondersteunende rol zijn. Ruimte bieden voor BBL/BOL plekken, afstudeerstages, stagiaires, herintreders of statushouders valt in veel gemeente ook onder SROI. Net zoals het uitzetten van (productie)opdrachten bij sociale werkplaatsen of MVO-activiteiten.
Waardering social return
De aanbestedende dienst eist SROI vaak in een percentage van de opdrachtsom. De waarde van jouw investering wordt per gemeente bepaald. Dat betekent dat jouw SROI waarde per gemeente kan verschillen terwijl je dezelfde invulling geeft! Gemeenten en (arbeidsmarkt)regio’s waarderen SROI aan de hand van de Bouwblokkenmethode en/of de Prestatieladder Sociaal Ondernemen (PSO).
Bouwblokken
Deze methode kun je zien als een checklist waarbij iedere check waaraan jouw organisatie voldoet een bepaalde waarde heeft. Het betreft hier inspanningswaarden; deze staan dus niet in relatie met het loon van de medewerker. Het totaal leg je vervolgens langs de opdracht waardoor je het SROI percentage bepaalt. Iedere aanbestedende dienst bepaalt welke blokken en waarden zij hanteren. Soms maken certificeringssystemen, zoals PSO treden ook onderdeel uit van de blokken.
Bijvoorbeeld, medewerker uit WW, waarde €35.000 obv fulltime aanstelling, vast contract +€5.000, medewerker ouder dan 55 jaar +€10.000. Dus een medewerker met een contact van 20 uur, met een vast contract uit de WW heeft een waarde van €22.500 en een medewerker uit de WW van 56 jaar zonder vast contract €45.000.
Keurmerken en certificeringen
Er zijn certificeringen en/of keurmerken die aantonen hoe organisaties SROI binnen hun organisatie borgen. Op deze manier is het relatief makkelijk om aan te tonen dat je aan de eis voldoet. Het voordeel is dat deze niet afhankelijk zijn van de gemeente van de aanbestedende dienst en treden of niveaus uniform zijn.
Meerwaarde van Social Return on Investment
Investeren in SROI is niet alleen een kans om je organisatie te laten groeien. Je levert ook een bijdrage aan een toekomstbestendige, inclusieve maatschappij. Helaas zijn er meer dan genoeg enthousiaste en bekwame kandidaten die door omstandigheden een afstand tot de arbeidsmarkt hebben. Misschien is het voor jou als werkgever of ondernemer niet duidelijk hoe je kandidaten bereikt en welke maatregelen je eventueel moet treffen om kandidaten de juiste begeleiding te geven. Voor informatie, werving en selectie kan je je in de meeste gevallen wenden tot de gemeente, het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV), WSW-bedrijven (sociale werkplaatsen) en/of re-integratiebureaus.
Groei door Social Return on Investment
Omdat SROI een grote(re) rol speelt in aanbestedingen biedt focus op SROI je de kans om meer aanbestedingen te winnen en dus meer omzet te genereren! En hoe meer bedrijven zich richten op SROI, hoe meer kansen en banen er worden gecreëerd voor Een gedegen inventarisatie van uw inspanningen op het gebied van SROI zorgt ervoor dat je snel een kansrijke tender herkent en voorkomt dat je in een later stadium af moet haken omdat je niet aan de eis voldoet.
Trends in de markt herkennen
Trends in de aanbestedingsmarkt, zoals SROI opgenomen in het programma van eisen, zijn in TenderApp eenvoudig te traceren. Benieuwd naar de huidige in het oog springende trends? Lees dan ook het trendrapport van TenderApp.
